تاریخ کوتاه آذربایجان

تاریخ ساده و کوتاه آذربایجان برای بچه ها

تاریخ آذربایجان برای دوره ۱۲ تا ۱۵ سال

متن زیر برگرفته از پیج انستاگرام رحیم بقال‌اصغری، تاریخ‌پژوه آذربایجان می باشد که خلاصه ساده شده تاریخ آزربایجان هست و برای بچه ها نوشته شده:

بعد از آخرین دوره یخبندان که دوره چهارم گفته می شود، انسان ها از غارها به دشت ها حرکت کردند و به کشاورزی پرداختند.
اولین جاهای یکجا نشینی در آذربایجان به وجود آمد.
این اتفاق حدود دوازده هزار سال قبل افتاد و جاهایی مانند “یانیق تپه” در اطراف تبریز و اطراف روستایی به نام “حسنلو” در نزدیکی ارومیه و روستایی به نام “شهر یئری” در نزدیکی اردبیل را می توان اولین جاهای اقامت آذربایجانی ها در روستاها دانست.
آنها خوک و سپس گاو پرورش می دادند و کشاورزی می کردند.
قبل از اسلام ابتدا مردم آذربایجان ابتدا ماه و سپس ستاره و در آخر خورشید را پرستش می کردند.
روستاها کم کم بزرگ و به شهرهای قدیمی تبدیل شدند.
مردم آذربایجان در مناطق خوش آب و هوای جهان زندگی می کنند.
آذربایجان دارای چهار فصل بوده و رودها و دریاهایی در اطراف این مناطق قرار دارد.
به دلیل وجود کوهستانها، مراتع و جنگلها، زمینه برای کشاورزی و شکار و باغداری و دامپروی مساعد بود.
اقوام دیگر که بعدها وارد فلات ایران شدند به ناچار در مناطق گرم و خشک جا پیدا کردند .
آذربایجانی ها مردمی صلح جو بودند که اسب سواری را دوست داشتند آن ها بر روی قبرهای قهرمانان خود مجسمه قوچ که سمبل قدرت است را قرار می دادند.
مردم باستان در آذربایجان اجازه نمی دادند کسی به سرزمین آن ها حمله کنند و خود آن ها نیز به جایی حمله نمی کردند.
زیان مردم آذربایجان از اول تورکی بوده است و در کتیبه های آشوریان از مردم آذربایجان با نام “توروک” یاد شده است.
با قدرت گرفتن آشور ها در شمال کشور عراق و تهاجم و غارت شهرهای آذربایجان، سلسله هایی در آذربایجان به وجود آمد که در برابر دشمنان از خود دفاع کنند.
قوت ها، از اولین اتحادیه های تورکان آذربایجان بودند.
قوت ها به آهن دست یافتند و از اولین فلزکاران جهان بودند.
اما با شکوه ترین تمدن آذربایجان که حدود سه هزار سال قبل تشکیل شد ماننا نام داشت.
هوری ها هم از شمال سوریه تا آذربایجان زندگی می کردند‌
ماننا ها و هوری ها را همچنین“قوت” می گفتند. قوت در زبان تورکی به معنی مبارک است و کنایه از خورشید بود.
اورارتورها نیز سلسله بزرگی بودند که در آذربایجان آبادانی کردند.
از اورارتوها سنگ نوشته های زیادی به خط میخی در آذربایجان وجود دارد.
یکی از بزرگ‌ترین شهرهای ماننا ها که “هوندور” گفته می شد توسط آشوریان به آتش کشیده شد ولی یک جام طلایی زیبا در دستان سه سرباز که از آن محافظت می کردند زیر آوارها تا امروز حفظ شد و توسط باستان شناسان کشف شد.
بر روی این جام صحنه هوایی از زندگی و جنگ مردم قدیم آذربایجان دیده می شود که با تمدنی به نام سومر ارتباط دارد.
یکی از این صحنه ها جنگ قهرمانی به نام " بیلگه مش" است که با هیولای کوهستان به نام "خوخو بابا" جنگ می کند.
بقایای شهر باستانی هوندور اکنون در جنوب دریاچه اورمیه قرار دارد و بیشتر قسمتهای آن هنوز کاوش نشده است.
از این شهر ده هزار شی تاریخی کشف شده است که نصف آنها در آمریکا نگهداری می شود.

سومریان:
سومریان اولین تمدن در جهان بودند که خط را اختراع کردند و داستانهای خود را با خط میخی سومری نوشتند. خط میخی سومری پیچیده ترین خط در بین خطوط میخی است.
سومریان در هنر و ستاره شناسی و قانون گذاری سر آمد جهان بودند.
سومر ها و تورک ها در آذربایجان با هم روابط فرهنگی، سیاسی و تجاری داشتند و چندین بار لشکر “قوت ها” ی آذربایجان سومریان را از چنگ بیگانگان نجات داد.
قوت ها ۱۲۵ سال بر سومر حکمرانی کردند و سومریان برخلاف دیگر اقوام نام پادشاهان قوتی را در بین پادشاهان خودشان نوشتند.
دوران حکومت قوت ها در سومر را سومر نو می گویند که فرهنگ و هنر در این دوره رشد کرد.
محققانی مثل خانم ماری ویت معتقدند جنوب آذربایجان بخشی از سومر قدیم بود.
در چهار هزار سال قبل سومریان توسط آشوریان مورد حمله قرار گرفتند و به دلیل شرایط بد کشاورزی کم کم به آذربایجان و ترکمنستان و جنوب اکراین و ترکیه مهاجرت کردند‌.
مانناها نیز کم کم جای خود را به ماد ها دادند. مادها اول در آذربایجان و سپس بر تمام ایران حتی قسمت های از ترکیه حکومت می کردند. از مادها اطلاعات زیادی وجود ندارد.
این سلسله توسط کوروش که یک فرمانده در جنوب ایران بود سرنگون شد.
کوروش خونخوار بوده و تمدن های مهمی را نابود کرد. نام او در کتیبه بابلی ها آمده است اما در مورد این شخصیت تردیدهای زیادی وجود دارد.
به گفته تاریخ نگاری به نام هرودوت او در حمله به آذربایجان در کنار رود آراز توسط ملکه ای به نام “ آنا تومروس” کشته شد. آنا تومروس سر کوروش را داخل یک خمره پر از خون انداخت و گفت: “ تو که از خونخواری سیر نمی شوی هر چه قدر می خواهی خون بنوش”
برخی اعتقاد دارند نام تبریز از " تومروس" بوجود آمده است.
داریوش پادشاه ستمگر دیگری بود و در کتیبه ای به نام بیستون به چشم در اوردن اسیران و بریدن بینی و گوش قیام کنندگان افتخار کرده است.
او قیام آزادی خواهانه ملت های تحت ستم در ایران را بار ها سرکوب کرده و با افتخار همه آن ها را در کتیبه بیستون نوشته است.
بعد از اینکه هخامنشیان نابود شدند آذربایجان توسط “آتروپات” دوباره احیا شد.
در دوره های سلوکیان و اشکانیان نیز این رونق ادامه داشت.
ساسانیان و رومی ها نیز بارها به آذربایجان هجوم آوردند.
هراکلیوس امپراطور روم آتشکده مهم “آذرگشنسب” را ویران کرد.
بعد از ساسانیان عرب ها به آذربایجان حمله کردند و آن را “سرزمین های به زور گرفته شده” نامیدند.
یکی از قهرمانانی که بر علیه عرب ها جنگید بابک بود. او سال های طولانی در برابر سپاه خلیفه عرب ها جنگ کرد.
قلعه بابک از مهم ترین مقرهای ایستادگی این قهرمان بود.
اسم بابک در زبان تورکی قدیم به معنی سردار توانگر است.(بای بَیگ)
سپس اقوام تورک قدرت را در فلات ایران در دست گرفتند و آذربایجان تابع آن سلسله ها شد.
غزنویان و سلجوقیان و اتابکان و تیموریان در آذربایجان حکومت کردند و حتی سلسله هایی چون آق قویونلوها و قراقویونلوهای آذربایجان امپراطوری هایی تشکیل دادند.
آذربایجان در دوره های مختلفی مرکز امپراطوری ها بود.
صفویان و قاجارها نیز از سلسله های آذربایجانی بودند، که بر ممالک (مملکت های) فلات ایران حکومت کردند.
مرکز آذربایجان تبریز است.تاریخ نگاران این شهر را بهشت زمینی نام گذاشته اند.