قتل عام خوجالی لکه ننگ تاریخ بشریت
قتل عام خوجالی؛ خونبارترین قتل عام قرن بیستم که تاریخ بشر را شرمسار می کند
قتل عام مردم آذربایجان در خوجالی که در بیست و ششم فوریه سال 1992 توسط نظامیان ارمنستان با حمایت تیپ 366 ارتش شوروی انجام شد، در حالی وارد سی و یکمین سالگرد خود می شود که هنوز هیچ یک از عاملان آن محاکمه نشده اند.
با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال 1991، ارمنی ها تلاش های خود برای اشغال منطقه استراتژیک خوجالی که صاحب تنها فرودگاه منطقه بود را آغاز کردند.
آنان پس از اشغال خوجالی دست به کشتار جمعی غیرنظامیان و شکنجه دردناک اسیران زده و خونبارترین قتل عام قرن بیستم را رقم زد.
بنابر گفته جمهوری آذربایجان ۵۳نفر با مصادیق قتل بیرحمانه (سوزاندن، چهار میخ کردن، با بریدن سر یا کندن پوست آن و سایر قسمتهای بدن، از حدقه خارج کردن چشم یا بریدن بخشهایی از بدن) کشته شدهاند
عکاس رویترز یعنی فدریک لنگین نیز در این زمینه بیان کردهاست که: اجساد پخش شده در اراضی نشانهای از بدترین قتلعام رخ داده در جنگ ۴ ساله بودهاست. بنا به گفته شاهدان بسیاری اجساد مثله شده و پوست آنها کنده شده بود. کسانی که مدت کوتاهی پس از واقعه با هلی کوپتر از اراضی دیدن کردهاند، این موضوع را تأیید کردهاند.
در آن شب، 106 زن، 70 سالمند، 63 کودک و در مجموع 613 غیرنظامی قتل عام شدند. 487 تن نیز به شدت مجروح شدند که 76 نفر از آنان کودک بودند. ارامنه 275 آذربایجانی را نیز به اسارت گرفتند. 150 تن از آنان هنوز باز نگشته اند. در این قتل عام همچنین اعضای 8 خانواده به طور کامل کشته شدند. 25 کودک هر دوی والدین و 130 کودک نیز یکی از والدین خود را از دست دادند
سرژ سرکیسیان، رئیس جمهور ارمنستان که در آن دوره وزیر دفاع این کشور بود؛ در مصاحبه با روزنامه انگلیسی «توماس د وال» در این باره گفته است که "پیش از واقعه خوجالی آذربایجانیها فکر می کردند که ارمنیها به مردم عادی آسیبی نخواهند رساند. ما این ذهنیت را از بین بردیم"
جمهوری آذربایجان خواهان مجازات عاملان قتلعام خوجالی در چارچوب کنوانسیون های ژنو 1949، كنوانسيون منع و مجازات جرم نسلكشی، کنوانسیون منع شكنجه و ديگر رفتارها يا مجازات های بی رحمانه، غير انسانی يا اهانت آميز، ﻣﯾﺛﺎق ﺑﯾن اﻟﻣﻟﻟﯽ ﺣﻘوق ﻣدﻧﯽ و ﺳﯾﺎﺳﯽ، کنوانسیون حقوق کودک سازمان ملل متحد و دیگر معاهده های بین المللی در رابطه با نسلکشی و قتل عام است.
تا امروز پارلمان 15 کشور و 16 ایالت آمریکا؛ وقایع خوجالی را به عنوان نسلکشی شناسایی کرده اند.