قرارداد دارسی و بلایی که رضاشاه پهلوی بر سر آن آورد
هر انچه باید در رابطه با قرارداد دارسی دانست
در دوران قاجاری ایران علم و تجهیزات لازم برای اکتشافات و استخراج نفت را در اختیار نداشت حتی در مورد ماهیت این ماده هم چندان اطلاعاتی نداشت برای همین مظفرالدین شاه قاجار یک قرارداد نفتی با شرکت انگلیسی دارسی با شرایطی که ذکر خواهد شد به مدت شصت سال امضا کرد و به موجب آن امتیاز اکتشافات و استخراج نفت ایران به این شرکت داده شد با این شرایط که تامین تمامی هزینه ها و تجهیزات از جمله ماشین الات ، هزینه های کارگر ، تاسیسات، راه سازی و... بر عهده شرکت انگلیسی دارسی بود همچنین شرکت دارسی متعهد شده بود فقط از کارگر ایرانی استفاده کند بعد از اتمام قرارداد هم تمامی تجهیزات و تاسیسات و ماشین الات به ایران میرسید سهم ایران ۱۶ درصد از فروش نفت بود و همچنین سالانه ۲۰ هزار لیر پول نقد و معادل آن سهام شرکت دارسی هم به ایران داده میشد، شرکت دارسی برای اکتشافات نفت هفت سال زمان و هزینه صرف کرد در شرایطی که تجهیزات را هم با قاطر حمل میکرد چون جاده ای وجود نداشت پلیس هم وجود نداشت و هزینه زیادی برای امنیت تجهیزات پرداخت میکرد تا تجهیزات به دست راهزنان نیفتد، بعد از اتمام اکتشافات هم چهار سال زمان صرف کرد تا بتواند نفت را به صادرات برساند چون جاده و زیرساختی برای انتقال نفت به خلیج وجود نداشت با توجه به همه اینها تمامی کارشناسان و هر عقل سلیم دیگری میگوید این قرارداد استعماری نبود بلکه کاملا هم منطقی و به نفع ایران بود اما رضاشاه پهلوی به محض به قدرت رسیدن این قرارداد را به بهانه پایین بودن سهم ۱۶ درصدی ایران پاره کرد که خیلی ها باور دارند به دستور خود انگلیس بوده چون انگلیس نمی خواست بعد از پایان قرارداد تجهیزات و تاسیسات به ایران برسد و جالب اینکه مدت کوتاهی نگذشته بود که قرارداد جدیدی امضا شد که به موجب آن سهم ایران به ۱۵ درصد کاهش یافت تاسیسات و تجهیزات هم دیگر به ایران نمی رسید سی سال دیگر هم به مدت زمان قرارداد افزوده شده و قراردادی که کاملا به نفع ایران بود تبدیل به یک قرارداد کاملا استعماری شد تا اینکه سال ۱۳۳۲ با نهضت ملی شدن صنعت نفت به رهبر مصدق(قاجار) نفت ایران از استعمار انگلیس رها شد. در مقابل چنین خدمتی محمدرضاشاه به کمک انگلیس بر علیه دولت مصدق کودتا کرد و سپس او را دستگیر و زندانی و تبعید کرد.